مقدمه

اسينه توباكترها (Acinetobacter)، كوكوباسيل هاي گرم منفي غير تخمير كننده اي هستند كه در طي سه دهه اخير به عنوان يكي از مهم ترين علل بروز عفونت هاي بيمارستاني مطرح شده است [12]. اندازه کلني بين 1 تا 2 ميلي متر، بدون پيگمان و صاف تا موکوئيدي است. اسينه توباکترها اکسيداز منفي هستند، توانايي احياي نيترات را ندارند، اندول منفي و کاتالاز مثبت هستند [13]. بر روي محيط آگار خون دار معمولا هموليز ايجاد مي کنند و در دماي 44 درجه سانتي گراد رشد مي نمايند در مرحله رشد لگاريتمي شکل باسيل دارند ولي در مرحله سکون به صورت کوکوباسيل ديده مي شوند اسينه توباکترها به طور وسيعي در طبيعت پراکنده مي باشند و در منابع آب و خاک به وفور يافت مي شوند [14].

اين باکتري در بروز عفونت هايي مثل پنوموني مرتبط با ونتيلاتور، عفونت هاي مجاري ادراري، باکتريمي، مننژيت و عفونت زخم نقش دارد. اين ارگانيسم قادر است در شرايط محيطي به خوبي دوام آورده و از طريق آلودگي سطوح منجر به گسترش عفونت در بيمارستان شود [15]. اسينه توباکتر بوماني به عنوان يک پاتوژن مهم بيمارستاني ظهور پيدا کرد. به ويژه براي بيماراني که در واحدهاي مراقبتي تحت نظارت شديد قرار داشتند. درمان اين عفونت ها اغلب دشوار است چون ايزوله هاي PDRAB هاي در کل نسبت به چندين آنتي بيوتيک مقاومت دارند [16].

اين ارگانيسم به سفالوسپورين هاي طيف گسترده مقاومت ذاتي دارد، غشاي خارجي آنها نسبت به داروهاي بتالاکتام نفوذپذيري انتخابي دارد و با تغيير پورين هاي غشاي خارجي نفوذ پذيري خود را نسبت به ساير آنتي بيوتيک ها کاهش مي دهد. تمام اين مکانيسم هاي ذاتي باعث مقاومت به آنتي بيوتيک هاي بتالاکتام طيف گسترده مي شوند [17].

اسينه توباکترها ارگانيسم هايي با ويرولانس کم هستن که قادرند در محيط هاي بيمارستاني بخصوص در بخش ها ي مراقبت هاي ويژه عفونت هاي شديد گوناگوني را ايجاد کنند و از محيط هاي مختلف مثل شيرهاي پاستوريزه، غذاهاي فريز شده، هواي بيمارستان ها و بسياري از وسايل مورد استفاده در بيمارستان جدا مي شوند. اين باکتري ها بر روي سطوح خشک تا مدت ها زنده با قي مي مانند. مقاومت بالاي اين باکتري نسبت به شر ايط محيطي (11 روز در رطوبت نسبي ۳۱ درصد و ۴ روز در رطوبت نسبي ۱۰ درصد) امکان حضور اين باکتري را در محيط هاي بيمارستاني افزايش داده است [13]. در ترشحات انسا ني مثل خلط، ادرار، مدفوع و ترشحات واژن يافت مي شوند. بيش از ۲۵ درصد افراد اين باکتري را در سطح پوست و ۷ درصد بزرگسالان و نوزادان در ناحيه فارنژيال دارند [18].

جنس اسينه توباکترشامل باکتري هايي است گرم منفي، پلي مرف، غير متحرک، هوازي اجباري و معمولا کپسول دار که بر روي محيط هاي معمولي آزمايشگاهي به آساني رشد مي کنند. اين باکتري يک درصد از همه عفونت هاي بيمارستاني و چهار درصد از موارد پنوموني هاي بيمارستاني را در بيمارستان هاي آمريکا ايجاد مي کند. يک بررسي در آلمان نشان داد اسينه توباکتر 1/8 درصد از موارد کشت خون مثبت را به خود اختصاص داده و عامل 7/9 درصد از همه مواد عفونت هاي بيمارستاني را در بيمارستان فرانسه ايجاد کرده بود [18]. 20% از باکتري هاي جدا شده در نمونه هاي کلينيکي مجتمع رسول اکرم تهران را در سال 1382 اسينه توباکتر تشکيل داده است دو گونه اسينه توباکتر بوماني و اسينه توباکتر کالکواستيکوس 80 درصد از کل موارد جدا شده را تشکيل مي دهند [19].

مکانيسم هاي مقاومت دارويي

گاهي ممکن است مقاومت همزمان به چند دارو در نتيجه وجود دو يا چند مکانيسم مقاومت با هم به وجود آيد [31]. مقاومت اسينه توباكتر نسبت به كارباپنم ها به واسطه غير فعال شدن آنزيماتيک، فعال شدن مكانيسم پمپاژ دارو به خارج و يا تغيير در سايت هاي هدف دارو و غشاي خارجي باکتري اتفاق مي افتد. شايع ترين كرباپنمازهاي اسينه توباکتر در گروه D بتالاكتامازها (آنزيم هاي OXA) قرار دارند. آنزيم هاي موجود در اين کلاس را مي توان در زير کلاس هاي مختلفي قرار داد که برخي از آنها همانند bla_{OXA-23-like،} bla_{OXA-24-like،} bla_{OXA-51-like و} bla_OXA-58-likeدر اسينه توباکتر وجود دارند [47و29]_.توليد بتالاكتامازهاي هيدروليز كننده كرباپنم ها شايع ترين مكانيسم بروز مقاومت دارويي محسوب مي شود كه چندين نوع از آنها از جمله متالوبتالاكتامازها (MBLs) تا كنون شناخته شده است [47]. bla_OXA-23-like  عمدتاً در ايزوله هاي كشورهاي آسيايي شناخته شده ولي مواردي از آن هم از آمريكاي جنوبي و اروپا گزارش شده است. bla_OXA-58-like نيز از كشورهاي مختلف اروپايي گزارش شده است [29].bla_OXA-24-like  را از آمريكا، آسيا، ايران، بلژيك و چك گزارش نموده اند [29و44]. اين ژنها بر روي کروموزوم باکتري و يا پلاسميد جاي گرفته اند(45). مطالعات انجام گرفته نشان مي دهد که کلاس B آنزيم هاي بتالاکتام يعني متالوآنزيم ها نيز در بوجود آمدن مقاومت به کرباپنم ها در اسينه توباکتر نقش دارند [46].

درمان

درمان باکتري هاي غير تخمير کننده اي مانند اسينه توباکتر امروزه با چالش هايي مثل نبود داروهاي جديد همراه است. رژيم درماني رايج متشکل از چند دارو مي باشد که شامل يک آمينوگليکوزيد مانند آميکاسين به همراه يک مهار کننده آنزيم بتالاکتاماز مانند تازوباکتام يا ايمي پنم مي باشد. درمان اسينه توباکترهاي MDR شامل کارباپنم ها مي باشد. براي درمان اسينه توباکترهاي PDR از پلي ميکسين B و کلي ستين استفاده مي شود.

تعاريف واژه ها و اصطلاحات:

MDR (Multi Drug Resistant) = اسينه توباکتر مقاوم به حداقل سه کلاس از آنتي بيوتيک ها از جمله سفالوسپورين هاي نسل سوم، آمينوگليکوزيدها و فلوروکينولون ها

PDR (Pan drug resistant) = اسينه توباکتر مقاوم به تمام داروهاي ضد ميكروبي در دسترس بجز كلي ستين و پلي ميكسين B. البته با توجه به مطالعات صورت گرفته در مناطق جغرافیایی مختلف تعریف PDR متفاوت می باشد

XDR (Extreme drug resistant) = اسينه توباکترهايي که عملاً نسبت به تمامي آنتي بيوتيک ها مقاومند

ESBL (extended spectrum beta-lactamase) = آنزيم هاي بتالاکتامازي که داراي طيف وسيعي هستند

DDST (Double disk Synergy test)=روشي است که در آن از دو ديسک با فاصله مناسب استفاده مي شود.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: